کد مطلب:48694 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:8

گنجینه پرسمان » قرآن

باتوجه به اين كه در زبان عربي كلمة پس از حرف استثنا منصوب است، چرا در دو آية ذيل منصوب نيست؟ 1ـ بقره، 26 ...وَ مَا يُضِلُّ بِهِيَّ إِلآالْفَـَسِقِينَ و 2ـ بقره، 99 ...وَ مَا يَكْفُرُ بِهَآ إِلآالْفَـَسِقُونَ

در زبان عربي كلمة پس از ادات استثنا ـ كه به آن مستثنا ميگويند ـ هميشه منصوب نيست. چنان چه جمله مثبت باشد و مستثنا منه در جمله ذكر شده باشد، مستثنا منصوب خواهد بود، مانند: جأ القوم الا زيداً

اگر جمله منفي باشد و مستثنا منه ذكر نشده باشد ـ كه در اصطلاح ادبيات عرب به آن استثناي مفرّغ ميگويند ـ مستثنا اعراب مستثناي محذوف را ميگيرد. دو آية ياد شده از اين مورد است.

در آية نخست ما نافي است و يضلّ فعل و فاعل است، مستثنا منه محذوف است كه احداً بوده است. الفاسقين مستثنا است و منصوب ميباشد و نصب آن به يأ و نون است. در آية دوم مأ نافيه است، يكفر فعل است، مستثنا منه احد محذوف است الفاسقون اعراب مستثنا منه محذوف را گرفته و مرفوع شده است و رفع آن به واو و نون است.(ر.ك: اعراب القرآن، محيي الدين الدرويش، ج 1، ص 77 و 148.)